Մայրենի

Տրված բառերը խմբավորիր ըստ նույն երկհնչյունի:

Մետաքսյա, ալյուր, եղբայր, յոթանասունմեկ, արդյոք, ձյութ, հյուրասիրություն, տեսաերիզ, խարույկ, քրիստոնյա, քաղաքամայր, լյարդ, կյանք, խոխոջյուն, գործունյա, հայելազարդ, շագանակագույն: 

յա-մետաքսյա, քրիստոնյա, լյարդ, կյանք, գործունյա,

յու-ալյուր, ձյութ, հյուրասիրություն, խոխոջյուն,

այ-եղբայր, քաղաքամայր, հայելազարդ,

յո-յոթանասունմեկ, արդյոք,

յե-տեսաերիզ,

ույ-խարույկ, շագանակագույն

2. Կազմիր բառեր:

ակն+բույժ,  անասուն+բույծ, մարդ+խույս, բազում+ճյուղ, բյուր+ակն, սյուն+շար: 

ակնաբույժ, անասնաբույծ, մարդախույս, բազմաճյուղ, բյուրակն

3. Գտիր տրված բառերի հոմանիշները:

կոտոշ (պոզ), միանգամից, հոտ, երկնագույն: 

միանգամից-անմիջապես

հոտ-բույր

երկնագույն-լազուր

4. Ընտրիր և լրացրու համապատասխան բառը՝ բյուրսույնսյունբույր:

սույն թվի ապրիլ ամսին մասնակցեցինք օլիմպիադայի: 

Տաճարի մեկ սյուն դեռևս կանգուն էր: 

Ծաղիկների բույր լցրել էր սենյակը: 

Արագածը բյուր աղբյուրների լեռ է: 

5. Արտագրիր և լրացրու երկհնչյունները՝ այյա,  յույե:

Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոցի աշակերտը ՝ Կորյունը, գրել է իր ուսուցչի կյանքի պատմությունը: Մեսրոպ Մաշտոցը ծնվել է Տարոնի Հացեկաց գյուղում: Նրա  հայրը Վարդանն էր, իսկ մոր մասին տեղեկություններ չկան:

Մեսրոպը կրթություն ստացել է հունական դպրոցում: Հետո շրջել է Հայաստանով մեկ, ժողովրդի համար կարդացել է Աստվածաշունչ մատյանը և թարգմանել հայերեն: Նա հասկացել է, որ հայը պիտի իր գիրն ունենա, կարդա և գրի մայրենի լեզվով:

Մայրենի

Image.jpeg

1 ա-հեծնելը բ-զերծ գ-պահպանվում է դ-թյուր 
Image.jpeg

2 ա-Հրատարակչությունը բ-լուծարվել գ-հովարով դ-շրջակա

Image.jpeg
Image.jpeg

3 վերահաս, Հայերենի, թյուր, տուժածները, հառեց, անհարկի

4 չի, են, են, են, էին, են, մնաց, լթուլանան, խառնվեցին, էեին, կթուլանան

Հանրահաշիվ

707

ա 7՚5

բ -2 3

գ -1/5 4

դ 1,3 5

708

ա a5

բ b6

գ b10

դ ab3

615

ա x2 − 10x + 21 = 0 x=7,3

բ x2 − 2x + 2 = 0 x=3

գ 2×2 − 3x − 5 = 0 x=-1

դ −2×2 + 7x − 3 = 0 x=3

616

ա x2 − 6x + 8 = 0 x=2, 4

բ x2 + 5x + 6 = 0 x=-2,-3

գ x2 − x − 2 = 0 x=2,-1

դ x2 + x − 6 = 0 x=2,-3

621

ա x2 + 6x + 8 = 0 x=-2,-4

բ x2 − 10x + 9 = 0 x=9,1

գ x2 − 3x = 1,75 x=

դ x2 + x = 2 x=1, -2

634

ա x2 − x − 2 = 2 x=1, -2

բ x2 − 5x − 24 = 0 x=8,-3

գ x2 − 3x + 2 = 0 x=2,1

դ x2 − 13x + 42 = 0 x=7,6

635

ա 3×2 − 4x − 4 = 0 x=2

բ 2×2 − 8x − 20 = 0 x=2+V14

գ 4×2 + 6x + 9 = 0 լուծում չունի

դ 4×2 + 12x + 9 = 0 x=-3/2

Հանրահաշիվ

589

ա-2×2+3x−5 =0 x=-1

բ-x2−5x+1 = 0 x=5+V21/2

գ-x2−9=0 x=3

դ-x2−9x=0 x=0, 9

590

ա-a=2, b=3, c=4

բ-a=3, b=−3, c=1

գ) a =−1, b=0,5, c =1/3

դ-a = 5, b = 2, c = 0;

ե-a = 1, b = 0, c = 7;

զ-a=-1/3, b=0, c=-8

591

ա) 2×2 − 3x − 5 = 0 x=-1

բ) x2 + 5x + 1 x=5

գ) 9×2 − 6x + 1 = 0 x=1/3

դ) x2 + x + 1 = 0 լուծում չունի

592

ա) x2 − 5x = 0; x=0, 5

բ) x2 + 1 = 0; լուծում չունի
գ) 5×2 − 6x + 1 = 0; x=1

դ) x2 − 5 = 0; x=V5
ե) x2 + x = 0; x=0

զ) x2 + 10x + 0,1 = 0:

593

ա) x2 + x = 0 x=0,-1

բ) x2 − 5x + 4 = 0 x=4,1
գ) x2 − 4x + 4 = 0 x=2

դ) x2 − x = 0 x=0, 1
ե) x2 + 6x + 5 = 0 x=-5

զ) x2 − 1 = 0: x=1

Ֆիզիկա

1.Ինչ է շոգեգոյացումը, և ինչ ձևով է այն արտահայտվում

Նյութի անցումը հեղուկ վիճակից գազայինի կոչվում է շոգեգոյացում:

2․Ինչ է գոլորշիացումը

Գոլորշացումը շոգեգոյացում է, որը տեղի է ունենում հեղուկի ազատ մակերևույթից:

3․Ինչու է հեղուկը գոլորշիանում բոլոր ջերմաստիճաններում

Քանի, որ նա պետք է իր ագրեգատային վիճակը փոխի և կապ չունի դա կլինի արագ թե դանդաղ:

4.Ինչից է կախված հեղուկի գոլորշիացման արագությունը

Հեղուկի գոլորշիացման արագությունը կախված է ջերմության փոփոխումից։

5.ինչ է խտացում

Նյութի անցումը գազային վիճակից հեղուկ վիճակի անվանում են խտացում։

6.Որ գոլորշին է կոչվում հագեցած

Հագեցած գոլորշին հեղուկի կամ պինդ մարմնի հետ թերմոդինամիկական հավասարակշռության մեջ գտնվող, քիմիական նույն բաղադրության գոլորշին է։

7.Որ պրոցեսն են անվանում եռում

Եռում անվանում են հեղուկի ամբողջ ծավալում շոգեգոյացման պրոցեսը։

8.Ինչն են անվանում հեղուկի եռման ջերմաստիճան

Այն ջերմաստիճանը, որի դեպքում հեղուկը եռում է, կոչվում է եռման ջերմաստիճան։ Եռման պրոցեսում հեղուկի ջերմաստիչանը չի փոփոխվում։

9.Ինչն են անվանում շոգեգոյացման տեսակարար ջերմություն

Այն ջերմաքանակը, որն անհրաժեշտ է 1կգ զանգվածով հեղուկը նույն ջերմաստիճանի գոլորշու փոխարկելու համար, կոչվում է շոգեյացման տեսակարար ջերմություն։

10.Որն է շոգեգոյացման տեսակարար ջերմություն։Ո՞րն է միավորը միավորների ՄՀ-ում

Շոգեգոյացման տեսակարար ջերմությունը նշանակում են r տառով և չափում են Ջ/կգ բանաձևով։

11.Ինչպես են հաշվում այն ջերմաքանակը,որն անհրաժեշտ է եռման ջերմաստիճանում հեղուկը գոլորշու փոխարկելու համար

Q=rm

Մայրենի

Նախադասության գլխավոր երկու անդամներից մեկը ստորոգյալն է։ Ստորոգյալը  ցույց է տալիս, թե ինչ է անում, ինչ է լինում կամ ինչ է, ով է, ինչպիսին է ենթական։

Ստորոգյալը լինում է  պարզ և բաղադրյալ։

Պարզ է այն ստորոգյալը, որն արտահայտված է խոնարհված բայով։

Օրինակ՝ Օրերը տաքացան։ Խումբը ճամփորդում է։

Բաղադրյալ է այն ստորոգյալը, որն արտահայտված է որևէ խոսքի մասով և օժանդակ բայով, օրինակ՝ Սեղանը հին է։ Կռվողները քսանն էին:

Բաղադրյալ ստորոգյալի մաս կազմող խոսքի մասը կոչվում է ստորոգելի, իսկ դիմավոր բայը՝ հանգույց։ Ստորոգելին արտահայտվում է գոյականով, ածականով, թվականով, դերանունով, դերբայով:

Առաջադրանք:
1.Նախադասություններում ընդգծիր բաղադրյալ ստորոգյալները և որոշիր` ինչ խոսքի մասով են արտահայտված:

Արցախը Մեծ Հայքի նահանգներից տասներորդն էր: թվական
Նրա տեսածը անապատային խաբկանք էր: դերբայ
Բզեզի համար աշխարհը հոտավետ բուրաստան է:
Նրա հայրը դու ես: դերանուն
Մայրիկիս պատրաստածը շատ համեղ է: ածական
Ձյան փաթիլները խնձորենու ճերմակ ծաղկաթերթեր են: գոյական
Միրգը շատ հասած էր: ածական
Մեր պատմությունը կերտողները մենք ենք: դերանուն
Նա շատ համեստ ու նրբագեղ է: ածական
Մրցանակակիրները երեքն էին; թվական
Մայրս աչքիս փոքրացած Էր: դերբայ
Նա բազում կյանքեր փրկած հայտնի բժիշկ է: գոյական
Ընկերս սակավախոս է: ածական
Այգու միակ ծառը դեռ կանգուն է: ածական
Կռվողները բոլորն էին: դերբայ
Աշխարհում ամենալավ բանը ազատությունն է: գոյական
Մեր պայքարը արդար է: ածական
Այդ ամենի պատճառը նա է: դերանուն
Գրքի հեղինակը երկուսս ենք: թվական
Մեղավորը ես էի: դերանուն

2. Փակագծերում տրվածներից ընտրեք ճիշտ տարբերակը:
Նվագել ջութակ, կռվել թշնամու դեմ, վերաբերել հարցի մասին, վատ վերաբերվել ընկերոջ հետ, անհանգստանալ կատարվածից, մասնակցել մրցույթին, հաղթել մրցույթում, կասկածել ընկերոջ վրա, համաձայն լինել առաջարկի հետ:

Մայրենի

Ենթական և ստորոգյալը նախադասության մեջ սովորաբար իրար համաձայնում են թվով և դեմքով։ Եզակի ենթակայի հետ դրվում է եզակի ստորոգյալ, հոգնակի ենթակայի հետ՝ հոգնակի ստորոգյալ։

Օրինակ՝ Ես չպատասխանեցի նրա հարցերին: Մենք չպատասխանեցինք նրա հարցերին:

Բազմակի ենթակայի հետ սովորաբար դրվում է հոգնակի ստորոգյալ։

Օրինակ՝ Անահիտն ու Մանեն քույրեր են։

Նախադասության մեջ առաջինը դրվում է ենթական, հետո՝ ստորոգյալը։ Նման շարադասությունը կոչվում է ուղիղ շարադասություն։ Օրինակ՝  Գեղեցիկ տարիները անցան։

Իսկ եթե ստորոգյալն ընկնում է ենթակայից առաջ, ապա շարադասությունը կոչվում է շրջուն։ Օրինակ՝  Անցան գեղեցիկ տարիները։

Այս երկու կարգի շարադասությունն էլ ընդունելի է և ճիշտ, այսինքն՝ ենթակայի և ստորոգյալի շարադասությունն ազատ է։

1.Նախադասության մեջ թող միայն ենթական և ստորոգյալը:

  1. Ձյան վրա ես նշմարեցի փոքրիկ սև կետեր:
  2. Էլի նուրբ թափանցիկ ծաղիկներով ներկվել էին դեղձենիները:
  3. Մարդու աչքը մի բուռ հողով կկշտանա:
  4. Մանուկ օրերից ես մի առանձին սեր ունեմ դեպի ծեր, ալևոր մարդիկ:
  5. Նրա գլուխը շարունակ դողում էր հասած արևածաղկի պես:

2. Ինչպիսի, ում, որ, ինչը, ինչով, ինչից, ինչքան, ինչպես, երբ, որտեղ, ուր, ինչու հարցերին պատասխանող լրացումներ ավելացրու նախադասության գլխավոր անդամներին:

  1. Կատուն բռնում է:

  1. Քամին փչեց:

  1. Դելֆինները լողում էին:

  1. Արահետը ձգվել էր:

  1. Գետերը քանդում են:

3. Ընդգծիր ենթականերն ու ստորոգյալները:

  1. Կենսաբանների փորձերից ձանձրացած դելֆինները հացադուլ են հայտարարում:
  2. Օձի թույնը բժշկության մեջ շատ արժեքավոր է:
  3. Գերմանացի մի կոնստրուկտոր մթության մեջ տեսնող և հաչող արհեստական շուն է պատրաստել:
  4. Հնդկաստանի բնակիչները ութ հարյուր լեզվով ու բարբառով են խոսում:
  5. Աղմուկի միջից մեզ էին հասնում օգնության հուսահատ կանչերը:

4.Բաց թողած տեղերում դիր տրված ենթականերից մեկը՝ համաձայնեցնելով ստորոգյալի հետ:

1. Մի տան պատուհանից ճրագի սպիտակ —շող— (երևալ)-երևաց:

2. Գարնան արևոտ —օրերն— ինձ (հիշեցնել)-հիշեցրեցին, որ մայիսն է:

3. — Քմին—- (հալածել)-հալածեց մառախուղի թանձր քուլաները:

4. Ճապոնիայում (թողարկվել)-թողարկվեցին ծայրին փոքրիկ լամպ ունեցող —գրիչներ–:

5. —Դելֆինները— բաց ակվարիումից դանդաղ (լողալ)-լողացին դեպի ազատություն:

Քամին, օրեր, դելֆիններ, շող, գրիչներ

Նախադասություններում ընդգծիր ենթակաները, դրանց վերագրված հատկանիշները (ստորոգյալները):  

  • Երկնքում կուտակված թուխպերը ցրվեցին
  • Արցախը Մեծ Հայքի նահանգներից տասներորդն էր: 
  • Ես ձեզանից չեմ պահանջում ոչ զորք, ոչ զենք: 
  • Երիտասարդի նյարդերն անասելի լարվում էին: 
  • Քարափների գլխին աճել էր մի մենավոր ընկուզենի
  • Նրա տեսածը անապատային խաբկանք էր: 
  • Նրա հայրը դու ես
  • Հարևան սենյակում հավաքվեք
  • Ձյան փաթիլները խնձորենու ճերմակ ծաղկաթերթեր են: 
  • Աղջա հետ զրուցելու ամենահարմար պահը հիմա էր